Zespół Pałacowo-Parkowy w Goszczu (dawny Pałac Reichenbachów)

Co mogę zobaczyć?

W latach 1749-1755 wybudowano pałac wg projektu śląskiego architekta epoki baroku, budowniczego królewskiego Karla Martina Frantza. Całość zespołu dworsko-pałacowego zgrupowano wokół prostokątnego dziedzińca, którego oś główną stanowił budynek pałacu. Prowadziły do niego trzy bramy wjazdowe. Zespół tworzyły ponadto: dwa budynki łącznikowe, dwie oficyny – dawne domy gościnne, oficyna mieszkalna, stajnia koni wyjazdowych, maneż, dom ogrodnika, budynek bramny (obecnie dom nr 63, z przełomu XVIII/XIX w.), dwa domy służby pałacowej (z 1760 r.), a także park, który na przestrzeni wieków dostosowywano do panującej mody. Najpierw pałac posiadał barokowy ogród, a całe założenie przypominało pałace w Wersalu i w Wilanowie. Do kompleksu należała również oranżeria, łącząca pałac z ewangelickim kościołem pałacowym. Do 1945 r. kompleks stanowił własność rodu von Reichenbach. Potem stacjonowały tu wojska radzieckie. Kiedy go opuściły, obiekty zostały przejęte przez lokalne władze. Pod koniec 1947 r. w pałacu wybuchł pożar. Mimo podjęcia akcji gaśniczej, rezydencji nie udało się już uratować. W 1965 r. część budynków, w tym piękna oranżeria, zostało zrównanych z ziemią. Obecnie korpus pałacu znajduje się w całkowitej ruinie.

Co mogę zrobić?

Obok wyremontowanej części pałacu – z salą teatralną i salą wystawienniczą - odnaleźć można figurę karpia, która powstała w ramach projektu „Kolorowy Szlak Karpia”. W sali wystawienniczej działa Kuźnia Kultury, gdzie obejrzeć można interesujące wystawy. Aktualnie jest to wystawa ,,Skrzydła Niepodległej Oczami Goszcza", prezentująca historię lotnictwa. Organizatorami tej, jednej z największych ekspozycji tego typu w Polsce, są Klub Strzelecki Wilk, Gmina Twardogóra oraz Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. Wł. St. Reymonta w Twardogórze. Wystawa powstała przy współpracy i z wielkim zaangażowaniem kolekcjonerów, muzealników i historyków z całego kraju. Terminy zwiedzania – na stronach facebookowych współorganizatorów.

Po drugiej stronie drogi wojewódzkiej znajduje się zrujnowany cmentarz z zachowanym Mauzoleum rodziny von Reichenbach. Grobowiec został zbudowany w 1826 r. w stylu późnego neoklasycyzmu, z portalem neobarokowym. Otoczony jest dawnym cmentarzem ewangelickim, gdzie do dzisiaj zachowały się nagrobki członków rodu.

Na terenie sąsiadującego bezpośrednio z kompleksem parkowym goszczańskiego pałacu użytku ekologicznego „Leśne stawki koło Goszcza” przeprowadzono pierwszą w Polsce restytucję zagrożonego wyginięciem żółwia błotnego. Obecnie obszar ten chroniony jest w ramach programu Natura 2000.

Na terenie kompleksu krzyżują się liczne szlaki piesze i rowerowe.

Co jest wyjątkowego?

Gmina Twardogóra rozpoczyna realizacje projektu "Restauracja i rewitalizacja zabytkowego pałacu w Goszczu", na które przyznana została dotacja ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu „Kultura” finansowanego z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Projekt, który będzie realizowany w latach 2021-2023, zakłada zabezpieczenie konstrukcyjne murów obiektu w formie trwałej ruiny, konserwację detalu, wykonanie robót mających na celu ograniczenie bezpowrotnej destrukcji, przystosowanie obiektu do zwiedzania poprzez budowę platformy widokowej, montaż opraw iluminacji zabytku, kamer monitoringu oraz systemu VR. Zawarto w nim też bogata ofertę kulturalno-edukacyjną, która będzie realizowana w partnerstwie z organizacją zrzeszającą wybitnych architektów i ludzi kultury z Oslo.

Co dla dzieci?

Na sąsiadującej z zespołem pałacowym częścią parkową znajduje się staw, wykorzystywany przez wędkarzy, a także wiata z siedziskami, a nieopodal - urządzenia do zabawy dla dzieci na wolnym powietrzu.